Европската асоцијација на кинотеки (Association des Cinematheques Europeennes / ACE), кон крајот на минатата година го започна проектот „Сезона на филмски класици“ (A Season Of Classic Films), во кој учествува и Кинотеката на Република Северна Македонија.

Првата проекција во рамки на проектот се одржа во декември 2020 година, кога Југословенската кинотека – на својот „јутјуб“ канал – го прикажа немиот филм ГРЕШНИЦА БЕЗ ГРЕВ (ГРЕШНИЦА БЕЗ ГРЕХА, 1930, р. Коста Новаковић), а втората проекција ќе се одржи следната недела, на 5. Февруари, 2021 година, кога Филмотеката на Валенсија (Filmoteca Valenciana-Institut Valencià de Cultura) ќе го прикаже немиот филм САНЗ И ТАЈНИТЕ НА НЕГОВАТА УМЕТНОСТ (SANZ Y EL SECRETO DE SU ARTE, 1918, Maximiliano Thous & Frncisco Sanz) на својот „јутјуб“ канал – и тоа со музичка поддршка во живо.

Кинотеката на Македонија учествува во овој проект со новите дигитално реставрирани копии на играните филмови ФРОСИНА (1952, р. Војислав Нановиќ) и МИРНО ЛЕТО (1961, р. Димитрие Османли). Двете дигитални копии ќе бидат за прв пат прикажани во јуни, 2021 година – во летното кино на Кинотеката, со што проектот „Сезона на филмски класици“ ќе финишира. Истовремено, ќе биде одбележана и 60-годишнината од премиерата на првата македонска комедија МИРНО ЛЕТО, со пригодна изложба и концерт на мелодии од почетокот на 1960-ите години, „современици“ на дејствието на филмот.

Проектот „Сезона на филмски класици“ се одржува втора година по ред, а во него учествуваат филмски институции од Брисел, Амстердам, Париз, Осло, Торино, Лозана, Болоња, Берн, Франкфурт, Будимпешта, Лисабон, Прага, Барселона, Даблин, како и „соседите“ од нашиот регион – Загреб, Атина, Тирана, Софија. Помеѓу декември 2020 и јуни 2021. Секоја од овие институции – избраните филмови ќе ги презентира пред публика: „он-лајн“ или со проекција во живо, а во придружба на посебно компонирана музика или музичка изведба во живо (доколку станува збор за нем филм), или пак – надополнети со изложба, дискусија или предавање, итн. И, сите овие филмски архиви и кинотеки учествуваат со свои – дигитално или аналогно реставрирани – филмски класици.

Целта на оваа иницијатива, координирана од ACE (Европската асоцијација на кинотеки / Association des Cinematheques Europeennes) и е поддржана од програмата MEDIA на Европската комисија е да се доближи европското филмско наследство до публиката и да се запознае младата популација со она што за постарите претставува „филмска класика“.

Сите проекции во рамките на „Сезоната на класици“ се бесплатни.

Филмската проекција на 65-минутниот шпански нем филм САНЗ И ТАЈНИТЕ НА НЕГОВАТА УМЕТНОСТ – ќе може да се проследи на 5 февруари, 2021 година – во 18 часот, на „јутјуб“ каналот на Филмотеката на Валенсија: https://www.youtube.com/watch?v=mbOTnnOcOhI

Немиот филм САНЗ И ТАЈНИТЕ НА НЕГОВАТА УМЕТНОСТ – е еден вид мешавина на документарен филм и фикција – и ја прикажува уметноста на Франциско Санз Балдови (1872-1939), наречен „Пако Санз“ или „вентрилоквистoт Санз“, кој бил многу популарен вентрилоквист и куклар во Валенсија. Негова цел било да создаде совршен автомат, робот, кој мошне верно ќе ги прикаже човечките движења. Се прославил со неговата извонредна колекција на автомати, при што сите вести во тоа време тврделе дека тој го поседува најдобриот робот на светот. Во 1918 година, тој соработувал со режисерот Максимилијано Тоус со цел изложување и претставување на неговата техника пред кино-публиката како надополнување на неговите театарски претстави. Филмот САНЗ И ТАЈНИТЕ НА НЕГОВАТА УМЕТНОСТ ја прикажува уметноста на автоматот, обединувајќи ги фантастичните и документарните елементи. Во филмот се претставени смешните авантури на куклите на Санз: Дон Либорио, Панчито, Хуанито и Лусинда. По секој чин, Санз покажува како сите тие оживуваат со помош на сложени механизми, а меѓу нив, неговиот најпознат автомат, Дон Либорио, ќе избега во градот и ќе се замеша со вистинските луѓе…

Leave a comment