Me rastin e 60-vjetorit të tërmetit katastrofik që goditi Shkupin, Kinoteka Maqedonisë së Veriut do të shfaqë premierën e filmit të digjitalizuar MEMENTO të Dimitrie Osmanlit. Më 26 korrik, duke filluar nga ora 18:00 me shfaqjen e një përzgjedhjeje materlialesh të shkurtëra filmike të “Filmske Novosti” me rastin e tërmetit në Shkup, si dhe me shfaqjen e filmit MEMENTO, Kinoteka do të bashkohet në përkujtimin e kësaj dite të rëndësishme që ndryshoi jetën e këtij qyteti 60 vjet më parë.
Në vitin 1963, një tërmet shkatërrues goditi kryeqytetin e Republikës Jugosllave të Maqedonisë. Pjesa më e madhe e qytetit u shndërrua në gërmadha, rreth 2000 njerëz humbën jetën dhe disa qindra mijëra humbën shtëpitë e tyre. Puna e vështirë që pasoi, për rindërtimin e qytetit, u shënua nga ndihma e konsiderueshme ndërkombëtare që arriti të ngrinte qytetin e Shkupit.
Pas tërmetit shkatërrues, bashkësia ndërkombëtare, ose më saktë 87 vende, bashkuan forcat për të ndihmuar banorët e Shkupit dhe për herë të parë që nga fillimi i të ashtuquajturës Lufta e Ftohtë, forcat ushtarake amerikane dhe sovjetike punuan krah për krah për tu dalë në ndihmë civilëve, për të ndërtuar shtëpi, shkolla dhe spitale. Prandaj edhe sot në Shkup ka rrugë dhe ndërtesa, emrat e të cilëve janë të lidhur thellësisht me qytetet dhe shtetet e Gjermanisë, Polonisë, Meksikës, Rumanisë, Kanadasë, Çekosllovakisë, Polonisë, Indisë, Finlandës, Mbretërisë së Bashkuar, Japonisë, Rusisë, etj. SHBA, etj.
Tashmë në vitin 1964, një vit pas tërmetit, në kujtim të viktimave të tërmetit, por edhe në kujtim të solidaritetit të botës dhe të kombeve, filluan të zhvillohen manifestimet “Takimet e Solidaritetit”. Ky event ndërkombëtar solli në Shkup shumë muzikantë dhe artistë me famë botërore, si kuarteti Golden Gate, piktori Pablo Picasso, Gilbert Becco, Charles Aznavour, Zubin Mehta etj., ndaj sot Shkupi me krenari mban titullin “Qyteti i Solidaritetit”. “.
Me rastin e këtij përkujtimi, Kinoteka do të shfaqë një përzgjedhje të jashtëzakonshme të materialeve të shkurtëra filmike të “Filmske Novosti” që u regjistruan pas tërmetit me titullin e përbashkët FALEMINDERIT MIQ. Filmat tregojnë pamje autentike arkivore të rrënojave të qytetit, por janë gjithashtu domethënëse sepse dokumentojnë edhe ndihmën ndërkombëtare. Pjesë e kësaj përzgjedhjeje janë edhe filmat: “Faleminderit miq (ndihma nga Britania e Madhe)”, “Faleminderit miq (ndihma nga Çekosllovakia)”, “Faleminderit miq (ndihma nga Këshilli Botëror i Kishave)”, “Faleminderit miq (ndihma nga SHBA)” dhe “FR Kroacia për Shkupin”.
Në kuadër të programit të datës 26 korrik, me fillim nga ora 20:00 është edhe shfaqja e filmit MEMENTO nga Dimitrie Osmanli, i cili është gjithashtu pjesë e edicionit të 4-të të projektit “Sezoni i Klasikëve të Filmit”, organizuar nga ACE (Shoqata të kinetekave evropiane). Në të njëjtën kohë, filmi MEMENTO do të ketë një shfaqje premierë online që do të shfaqet në faqen zyrtare të Kinotekës si dhe në rrjetet sociale: Facebook, Instagram dhe YouTube.
MEMENTO nga Dimitrie Osmanli është regjistruar në vitin 1967 dhe tregon historinë e Janës, e cila përmes bisedave dhe kujtimeve me dirigjentin gjerman Willy Müller kujton të kaluarën e saj dhe tragjedinë familjare që përjetoi në tërmetin katastrofik në Shkup.
Nga qershori deri në dhjetor të vitit 2023, me shfaqje në kinema të ndryshme evropiane, si dhe “proeksione-online” falas, këta filma do të shfaqen në kuadër të këtij projekti që synon promovimin e trashëgimisë së përbashkët kulturore përmes të ashtuquajturit filma “heritage” (trashëgimi filmike), me theks të veçantë në tërheqjen e të rinjëve në audiencë.
Programi “Sezoni i klasikëve të filmit” këtë vit përfshin më shumë se 20 institucione që kujdesen për trashëgiminë e filmit evropian, duke përfshirë Kinotekën Jugosllave – Arkivin e filmit jugosllav nga Beogradi, Institutin kombëtar të filmit hungarez – Arkivin e hilmit nga Budapesti, Kinotekën sllovene nga Lubjana. , Arkivi i filmit çek nga Praga, Kinoteka e Maqedonisë nga Shkupi, Arkivi kombëtar bullgar i filmit nga Sofja, Kinoteka e arkivit kombëtar të Estonisë nga Talini dhe Arkivi shtetëror i Kroacisë – Kinoteka kroate nga Zagrebi.
Shfaqjet organizohen nga Kinoteka e Maqedonisë së Veriut, si dhe nga Ministria e Kulturës së Maqedonisë së Veriut dhe projekti Sezoni i klasikëve të filmit, organizuar nga Shoqata e Kinotekave Evropiane (ACE).
PROGRAMI
18:00 – Një përzgjedhje e materialeve të shkurtëra filmike “Filmske Novosti” me rastin e tërmetit në Shkup 1963.
Ora 20:00 – Shfaqja premierë e një kopje të digjitalizuar të filmit:
MEMENTO
Film artistik, Maqedoni, 1968, 97 min., bardh e zi, DCP
Regjia: Dimitrie Osmanli
Rolet: Stevo Zhigon, Renata Freinskorn, Predrag Qeramilac, Dragi Kostovski,
Nada Geshoska, Petre Prliçko, Todor Nikolovski
View this post on Instagram
