Shumëllojshmëria – kjo është karakteristikë e ofertës filmike të Kinotekës për muajin tetor. Pse? Sepse ka filma nga kinematografi të ndryshme, me data të ndryshme kur janë krijuar, me diskurs të ndryshëm estetik, nga zhanre të ndryshme. Megjithatë, dominon forma artistike, e cila është edhe më e pëlqyera. Nuk do të gabojmë nëse veçojmë veprën e kinematografit të njohur dhe të vlerësuar gjerman Volker Shlendorf, me të cilin nis programi mujor. Dy filmat e tij të parë, që datojnë nga vitet e gjashtëdhjeta të shekullit të njëzetë, kanë karakteristikat estetike dhe madje etike të asaj dekade. Në filmin e dytë të këtij mini-ciklit të Shlendorfit, SHKALLA E VRASJES, muzika është tërësisht e kompozuar nga Brian Jones – anëtari i humbur i Rolling Stones, të cilët, meqë ra fjala, aktualisht janë duke promovuar albumin e tyre të ri. Ata janë të pathyeshëm, për më shumë se gjysmë shekulli. Një tjetër gjigand i muzikës moderne, Jimmy Page i Led Zeppelin, luajti pjesë të kitarës në kolonën zanore të filmit. Kinoteka ka vendosur ta vazhdojë këtë rrugëtim filmik me dy filma hungarez që kanë një histori të mirë duke marrë parasysh vitet e krijimit. Ajo që është interesante është se filmat janë pronë e Kinotekës, në formatin 35 mm. Tipike për një institucion filmik, me karakter arkivor dhe muzeor, siç është Kinoteka. Skena e filmit hungarez nga vitet e 70-ta të shekullit të kaluar është analizuar dhe komentuar hollësisht nga Dina Yordanova, një teoriciene e nderuar e filmit, në librin e saj “Kinematografia e Evropës tjetër”, të promovuar këtu në Shkup, botuar nga Kinoteka. Përveç filmave “të vjetër” prej dekadash, nuk do të mungojnë as premierat. Një prej tyre është shfaqja e filmit të fundit të firmosur nga tashmë legjendarët, mbi të gjitha në korniza evropiane, vëllezërit Darden nga Belgjika. Filmi TORRI DHE LOKITA është një triler social që është një shëmbëlltyrë për padrejtësitë themelore, ekonomike, sociale dhe racore që janë në zemër të shoqërisë së sotme. Filmi u shfaq premierë në Festivalin e Filmit në Kanë 2022, ku konkurroi për Palmën e Artë dhe fitoi çmimin special të 75-vjetorit të festivalit. Në këtë periudhë kohore shikuesve do t’u ofrohet filmi TATUAZHI i regjisorit Stole Popov. Filmi ka marrë një status kulti dhe ajo që i jep specifikë është se shumë rreshta prej tij janë përdorur prej vitesh në bisedat e Shkupit. Përmbajtja e programit të kinemasë së muajit tetor, përfshin dy filma tanë që janë shum të freskët sa i përket datës së prodhimit. Fjala është për filmat M të Vardan Tozias dhe TE DUA, BETOHEM të Marjan Gavrilovskit.
Në pjesën e fundit të muajit të vjeshtës, Kinoteka do t’i çojë shikuesit në eko-sferë, me Festivalin e filmit malor. Bota e animuar e kinemasë do të shfaqet në përzgjedhjen e titujve të përzgjedhur nga arkivat e Zagreb Film. Dashamirët e filmit e mbajnë mend mirë se Dushan Vukotiç, fituesi i parë jugosllav i çmimit Oskar, është pikërisht nga ajo shkollë. Me këtë, një tjetër ofertë e pasur mujore e filmave do të marrë fund. Shihemi në hapësirat e kinemasë së Kinotekës.
PROGRAMI I MUAJIT TETOR
2 TETOR (E HËNË), ora 18:00.
3 TETOR (E MARTË), ora 18:00.
4 TETOR (E MËRKUR), ora 18:00.
FËMIJËT E NJERËZVE TË TJERË
(Other People’s Children / Les enfants des autres)
Film artistik, Francë
2022, 103 min., kolor, DCP
Regjia: Rebecca Zlotowski
Skenari: Rebecca Zlotowski
Rolet: Virginie Efira, Roschdy Zem, Chiara Mastroianni
Kategoria e moshës: 16 vjeç
Bileta: 150 denarë
(2 TETOR (E HËNË), ora 20:00.
3 TETOR (E MARTË), ora 20:00.
4 TETOR (E MËRKUR), ora 20:00.
FESTA E PUNËS
Film artistik, Bosnje dhe Hercegovinë / Serbi / Kroaci / Maqedoni
2022, 113 min., kolor, DCP
Regjia: Pjer Žalica
Skenari: Pjer Žalica
Rolet: Muhamed Hadžović, Emir Hadžihafizbegović, Admir Glamoçak
Kategoria e moshës: 16 vjeç
Bileta: 150 denarë
6 TETOR (E PREMTE), ora 20:00.
SHKALLA E VRASJES
(Mord und Totschlag / Degree of Murder)
Film artistik, Gjermani/Francë
1967, 87 min., kolor, DCP
Regjia: Volker Schlöndorff
Skenari: Volker Schlöndorff, Gregor von Rezzori, Niklas Frank, Arne Boyer
Rolet: Anita Pallenberg, Hans Peter Hallwachs, Manfred Fischbeck
Kategoria e moshës: 16 vjeç
Bileta: 150 denarë
7 ОКТОМВРИ (САБОТА), 20:00 ч.
7 TETOR (E SHTUNË), ora 20:00.
ASTER FEST
IVALU
IVALU nga Anders Walter dhe Pipaluk K. Jørgensen (Danimarkë), film me metrazh të shkurtër, i nominuar për Oscar dhe fitues i çmimit “Patkua e Artë” (Grand Prix) në “Asterfest”
(IVALU by Anders Walter & Pipaluk K. Jørgensen, 2023, Denmark, 17’)
Ivalu është zhdukur. Motra e saj e vogël po e kërkon me ngulm. Babai i saj nuk ndërmerr asnjë. Natyra e pafund grenlandeze fsheh sekrete. Ku është Ivalu?

EZH
EZH nga D. Mitry (SHBA), film artistik i metrazhit të shkurtër, fitues i çmimit “Patkua e Argjendtë” në Asterfest
(HEDGEHOG by D. Mitry, 2022, USA, 17’)
Kur fillon lufta në Ukrainë, Nina gjashtëvjeçare dërgohet në një fshat të largët për të jetuar, te gjyshen e saj. Jashtë, pranë shtëpisë, Nina zbulon një ushtar rus të plagosur rëndë.
SHTYPJE
SHTYPJE nga Emmy Patmore dhe Anna Dvořák (Australi), film me metrazh të shkurtër, fitues i çmimit “Patkua e Bronztë” në Asterfest
PINCH by Aimee Patmore & Anna Dvorak, 2023, Australia, 9’)
Një studente në vitin e fundit të shkollës së mesme lufton me një sëmundje të heshtur që ia fsheh nënës së saj dhe vazhdon të jetë e pushtuar nga presioni i familjes, bashkëmoshatarëve dhe shoqërisë.

LAMTUMIRA IRLANDEZE
LAMTUMIRA IRLANDEZE nga Tom Berkley dhe Ross White (MB), film i metrazhit të shkurtë, fitues i çmimit Oscar dhe fitues i çmimit Special në Asterfest
(AN IRISH GOODBYE by Tom Berkeley & Ross White, 2022, UK, 23’)
Në një fermë rurale në Irlandën e Veriut, vëllezërit e larguar Turlogh dhe Lorcan detyrohen të lidhen mes vete pas vdekjes së parakohshme të nënës së tyre. Por kur të dy zbulojnë listën e dëshirave të paplotësuara të nënës së tyre të ndjerë, lidhja e tyre e dhimbshme merr një kthesë tjetër.
9 TETOR (E HËNË), ora 20:00.
VULA E PESTË
(Az ötödik pecsét / The Fifth Seal)
Film artistik, Hungari
1976, 111 min., kolor, DCP
Regjia: Zoltán Fábri
Skenari: Zoltán Fábri, Ferenc Sánta
Rolet: Lajos Öze, László Márkus, Ferenc Bencze, Sándor Horváth, István Dégi, Zoltán Latinovits, Gábor Nagy
Kategoria e moshës: 16 vjeç
Bileta: 200 denarë
10 TETOR (E MARTË), ora 20:00.
ANGI VERA
(Angie Vera)
Film artistik, Hungari
1978, 96 min., kolor, 35mm
Regjia: Gábor Pál
Skenari: Gábor Pál, Endre Vészi
Rolet: Vera Pap, Erzsi Pásztor, Éva Szabó
Kategoria e moshës: 12 vjeç
Bileta: 100 denarë
12 TETOR (E ENJTE), ora 18:00.
19 TETOR (E ENJTE), ora 20:00.
TORRI DHE LOKITA
(Tori et Lokita)
Film artistik, Francë / Spanjë / Gjermani / Portugali
2023, 88 min., kolor, DCP
Regjia: Jean-Pierre Dardenne, Luc Dardenne
Skenari: Jean-Pierre Dardenne, Luc Dardenne
Rolet: Mbundu Joely, Alban Ukaj, Tijmen Govaerts, Charlotte De Bruyne, Nadège Ouedraogo
Kategoria e moshës: 16 vjeç
Bileta: 150 denarë
12 TETOR (E ENJTE), ora 20:00
TATUAZHI
(Tattoo)
Film artistik, Maqedoni
1991, 132 min., kolor, 35 mm
Regjia: Stole Popov
Skenari: Mirko Kovach
Rolet: Meto Jovanovski, Aleksandar Çaminski, Danço Chevrevski, Kiril Pop Hristov, Svetozar Cvetkovic, Zoran Cvijanovic, Jovica Mihajlovski
Kategoria e moshës: 12 vjeç
Bileta: 150 denarë
20 TETOR (E PREMTE), ora 20:00.
21 TETOR (E SHTUNË) ora 18:00.
27 TETOR (E PREMTE) ora 18:00.
28 TETOR (E SHTUNË) ora 18:00.
TE DUA, BETOHEM
(Te dua, I Swear )
Film artistik, Maqedoni
2023, 124 min., kolor, DCP
Regjia: Marjan Gavrilovski
Skenari: Nikola Kuzelov
Rolet: Nikola Kuzelov, Atanas Atanasovski, Valentin Vidovic, Angela Stojanovska, Senko Velinov, Tony Mihajlovski, Igor Djambazov, Ismail Kasumi, Mirsad Ibazi, Mimi Tanevska, Vlado Jovanovski, Firdaus Nebi, Eldin Shiroki, Nadica Petrovaska, Rush Betish.
Kategoria e moshës: 12 vjeç
Bileta: 150 denarë
24 TETOR (E HËNË), ora 18:00.
25 TETOR (E MARTË), ora 18:00.
26 TETOR (E ENJTE), ora 18:00.
27 TETOR (E ENJTE), ora 20:00
28 TETOR (E ENJTE), ora 20:00
M
(M)
Film artistik, Maqedoni / Kroaci / Kosovë / Francë / Luksemburg
2022, 96 min., kolor, DCP
Regjia: Vardan Tozija
Skenari: Vardan Tozija
Rolet: Matej Sivakov, Sashko Kocev, Aleksandar Nichovski, Kamka Tocinovski, Toni Mihajlovski, Bojana Gregoriç Vejzoviq, Boris Damovski, Blagoj Veselinov, Zhaklina Petrovska, Oliver Mitkovski, Miroslav Petkoviç, Jasmina Bilaloviç, Vladimir Ajzoviç
Kategoria e moshës: 12 vjeç
Bileta: 150 denarë
24 TETOR (E HËNË), ora 20:00.
25 TETOR (E MARTË), ora 20:00.
26 TETOR (E ENJTE), ora 20:00.
FESTIVAL I FILMIT MALOR
30 TETOR (E HËNË), ora 18:00.
31 TETOR (E MARTË), ora 18:00.
PËRZGJEDHJA E FILMAVE TË ANIMATUR TË “ZAGREB FILM”
PREMIERA
(Premijera)
Film i animuar, Kroaci
1957, 10 min., kolor, DCP
Regjia: Nikola Kostelac
Skenari: Vladimir Tadej, Vatroslav Mimica
Një buton, i shqyer nga jaka e një tenori, zgjon audiencën snobiste të fjetur në premierën e operës.
KONCERT PËR MATROLEZ
(Koncert za mašinsku pušku)
Film i animuar, Kroaci
1958, 14 min., kolor, DCP
Regjia: Dushan Vukotiq
Udhëheqësi i një bande gangsterësh vendos një përmendore të drejtësisë përpara bankës dhe e përdor atë si mbulesë për të gërmuar një tunel në kasafortën e bankës.
I VETMUAR
(Samac)
Film i animuar, Kroaci
1958, 12 min., kolor, DCP
Regjisor: Vatroslav Mimica
Skenari: Ivo Vrbanić
Historia e çlirimit të një individi të tjetërsuar dhe të vetmuar.
NJERI DHE HIJE
(Čovjek i sjena)
Film i animuar, Kroaci
1960, 9 min., kolor, DCP
Regjia: Dragutin Vunak
Një burrë përpiqet të shpëtojë nga hija e tij.
SURROGAT
(Surogat)
Film i animuar, Kroaci
1961, 10 min., kolor, DCP
Regjia: Dushan Vukotiq
Skenari: Rudolf Sremec
Në plazhin e detit, notari fryn çdo gjë që do me ndihmën e një pompe ajri.
DON KISHOTI
(Don Kihot)
Film i animuar, Kroaci
1961, 11 min., kolor, DCP
Regjia dhe skenari: Vlado Kristl
Don Kishoti dhe shërbëtori i tij besnik Sanço Panza enden në ditët e sotme.
NJË KRONIKË E VOGËL
(Mala kronika)
Film i animuar, Kroaci
1962, 11 min., kolor, DCP